نشریه کویتی «الجریده» مدعی شده است که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه دستوری صادر کرده که بر اساس آن ارسال سیستم دفاع ضد موشکی اس سیصد به ایران متوقف شود.
به گزارش «تابناک» این نشریه کویتی مدعی شده است که ایران پیش تر به روسیه قول داده بود که تجهیزات پیشرفته نظامی را که از روسیه دریافت می کند در اختیار حزب الله لبنان قرار ندهد؛ اما ایران این به این قول خود پایبند نبوده است و موشک های زمین به هو اس ای 22 را که از روسیه خریداری کرده را در اختیار حزب الله لبنان قرار داده است و ولادیمیر پوتین در واکنش به این نقض عهد ایران ارسال تجهیزات سیستم دفاع ضد موشکی به ایران را متوقف کرده است.
یک منبع مطلع به روزنامه الجریده گفته است بعد اینکه مقامات اطلاعاتی رژیم اسرائیل اطلاعات در اختیار گذاشتن تجهیزات پیشرفته روسی از طرف ایران به حزب الله را در اختیار مقامات کرملین گذاشته اند، پوتین دستور تنبیه ایران را صادر کرده است. بنا بر این گزارش این سیستم دفاع موشکی در مناطقی از لبنان که حزب الله در آنجا حضور دارد مستقر شده است.
منابع رژیم صهیونیستی معتقدند که این سیستم دفاع موشکی امنیت جنگنده های آنان را که آزادانه در آسمان لبنان پرواز می کنند را به خطر خواهد انداخت. برخی دیگر هم در آوریل سال گذشته گزارش دادند که جنگنده های اسرائیلی به پایگاه دفاعی ضد موشکی حزب الله که مجهز به سیستم اس ای 22 بوده حمله کرده است.
الجریده البته به این بسنده نکرده و گزارش داده است که روسیه در مساله سوریه هم با ایران اختلاف نظر پیدا کرده است و ایران گفته است که نیروهایش را از سوریه بیرون بکشد.
این نشریه همچنین مدعی شده که مقامات روسیه به ایرانیان گفته اند که در مساله سوریه با ایران اتفاق نظر ندارند و برای پیدا شدن راه حلی سیاسی که بتواند بحران پنج ساله سوریه را به پایان برساند، نیروهای ایرانی باید از سوریه خارج شوند.
لازم به ذکر است قرارداد خرید سیستم دفاع ضد موشکی اس 300 از روسیه چندین سال است که بین ایران و روسیه منعقد شده است. در سال 2010 در زمان ریاست جمهوری مدودف در روسیه وی به بهانه قطعنامه شورای امنیت و تحریم فروش سلاح به ایران، فروش این تجهیزات به ایران را به حالت تعلیق در آورد و متعاقبا ایران از روسیه در نهادهای بین المللی شکایت کرد.
پس از شکایت ایران، روس های خواستار این شدند که به جای پرداخت اصل پول دریافتی از ایران، سود آن و همچنین جریمه فسخ یک طرفه قرار داد، ایران محصولات روسی بخرد که در همان زمان این درخواست با انتقاد رسانه ها و افکار عمومی ایرانیان مواجه شد.
پس از توافق ایران و کشورهای 1+5 و ایران، ولادیمیر پوتین اعلام کرد که روسیه ارسال سیستم اس 300 را به ایران از سر خواهد گرفت و در دیدارهایی که بین مقامات دو کشور انجام شد، ترتیبات و توافقات اجرایی شدن این معامله مورد تایید طرفین قرار گرفت و طرفین از خبرهای خوش در این باره سخن گفتند. اما عملا هیچ اتفاقی نیفتاد و ایران همچنان منتظر دریافت این سیستم دفاعی از سوی شریک نامطمئن خود ماندند.
اگر خبر نشریه کویتی درست باشد، باید گفته که برگ زرین دیگری بر پرونده بد گمانی تاریخی ایرانیان بر روس ها افزوده شده است. بد بینی که هیچگاه طرف روسی حتی نیاز احساس نکرده است که برای رفع آن نزد ایرانیان تلاش بکند.
پیشینه خبر
ایران در دسامبر سال 2005 قراردادی به ارزش 800 میلیون دلار برای فروش 65 سامانه S-300 PMU-1 از سوی روسیه به ایران امضاء نمود و 166 ميليون و 800 هزار دلار به عنوان پيش پرداخت اين قرارداد به روسيه پرداخت كرد؛ قراردادی که عملاً از سال 2007 از انعقادش سخن به میان آمد اما چند سال طول کشید تا رسماً فروشش تایید شد.
با این حال تاخیرها در تحویل این سیستم به ایران آنچنان طولانی شد که با صدور قطعنامه سازمان ملل همزمان گشت و دیمیتری مدودیف رئیسجمهور روسیه در سال ۲۰۱۰ در راستای اجرای قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت دستوری را صادر کرد که به موجب آن فروش هرگونه موشک و جنگافزارهای دیگری چون تانکهای جنگی، خودروهای زرهی، ادوات توپخانهای کالیبر بالا، کشتیها و هواپیما و هلیکوپترهای نظامی به ایران ممنوع شده بود.
در واکنش به این امر، ایرانیها یک درخواست غرامت ۴ میلیارد دلاری را به دیوان بینالمللی داوری فرستادند. روسها در تلاش برای صرفنظر کردن ایران از درخواست غرامت، سیستم تور ام-۱ را به جای آن پیشنهاد دادند که گفته شد توسط ایران رد شدهاست. آنتی ۲۵۰۰ نیز پیشنهاد دیگر روسها بود. محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران در سفری که به مسکو داشت گفته بود که تهران تمایلی ندارد به جای سامانه اس ٣٠٠ از روسیه سامانه آنتی-٢۵٠٠ دریافت کند.
پس از تفاهم لوزان، مقامات روس به دنبال فرصتی برای فروش تجهیزات نظامی به ایران هستند. رسانههای غربی گزارش داد، مقامات روس امیدوارند با برداشته شدن تحریمهای موشکی ایران، ارزش قراردادهای موشکی این دوکشور از 11 میلیارد دلار به 13 میلیارد دلار افزایش یابد و اجرایی شدن پروسه انتقال سامانه اس 300 به ایران در همین راستا خواهد بود. دفتر مطبوعاتی کاخ کرملین اعلام کرد ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه ممنوعیت تحویل سامانه های موشکی دفاع هوایی اس سیصد به ایران را لغو کرده است.
در این همان زمان الهه کولایی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل روسیه در گفت و گویی با «تابناک» این گمانه را مطرح کرد که ممکن است باز هم روسیه در ارسال اس 300 تعلل کند و با کارت ایران در مقابل غرب بازی کند. او در این باره گفت: «روس ها نشان داده اند در تنظیم رابطه خود با غرب به ویژه امریکا از اهرم ایران همواره بهره گرفته اند. بنابراین در این زمینه سایه این رفتار بر تصمیم گیری های موجود افتاده است و نمی توان تصویر روشنی در این زمینه داد. چرا که ما اطلاع دقیق از آن چه در پس پرده سیاست در حال رخ دادن است، نداریم. بنابراین من فکر می کنم پیش از هر چیز باید منتظر پیامدهای رفتاری این دستور باشیم.»
پیشتر هم نصرتالله تاجيک در یادداشتی در «تابناک»، به نقش روابط گرم روسیه و رژیم صهیونیستی و تاثیر این ارتباط بر روابط ایران و روسیه پرداخت و نوشت با اشاره به تنش میان روسیه و ناتو و بالا گرفتن بحث پیوستن گرجستان به ناتو که خطری برای روسیه محسوب میشود، تجهیز ارتش گرجستان توسط رژیم صهیونیستی که برخلاف منافع استراتژیک روسیه است را مورد توجه قرار داد و تاکید کرد رژیم صهیونیستی برای آنکه مسکو در اقدامی مقابله جویانه، اس 300 را به ایران واگذار نکند، فروش و ارسال تجهیزات نظامی پیشرفته به گرجستان را متوقف کرده است؛ تحلیلی که بیش از یک سال بعد توسط نهادهای اطلاعاتی و امنیتی غربی مورد توجه قرار گرفت.